Açlık ve yoksulluk sınırı tartışmaları yeni bir boyut kazandı. Uzmanlar artık “yaşatmak için değil, yaşanabilir hayat için” maaş öneriyor: İnsani Yaşam Endeksi geliyor mu?
Türkiye’de son yıllarda artan yaşam maliyeti, gelir politikaları üzerindeki baskıyı artırdı. Asgari ücretin açlık sınırına, memur maaşlarının ise yoksulluk sınırına takıldığı bu ortamda, sosyal refahı önceleyen yeni bir öneri dikkat çekiyor: “İnsani Yaşam Endeksi”. Bu endeks, sadece temel ihtiyaçları değil; konut, ulaşım, sosyal hayat, kültür ve tatil gibi insan onuruna yaraşır tüm gereksinimleri kapsayan bir maaş hesaplama sistemini gündeme taşıyor.
Son açıklanan verilere göre, Türkiye’de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 25.092 TL, yoksulluk sınırı ise 81.734 TL seviyelerinde. Ancak milyonlarca asgari ücretli, bu sınırların çok altında gelirle yaşamaya çalışıyor. Emeklilerin önemli bir bölümü 14-16 bin TL bandında maaş alırken, memurlar bile yoksulluk sınırının gerisinde kalıyor. Sosyal politikacılara göre bu sınırlar artık “hayatta kalmak” için belirlenmiş ölçütler, ama “insanca yaşamak” için yetersiz.
Yeni model, klasik açlık-yoksulluk hesaplarının ötesine geçerek “refah düzeyli bir yaşamı” ölçmeye odaklanıyor. İnsani Yaşam Endeksi temel olarak şu ihtiyaçlara göre şekillendiriliyor:
Kira yerine ev sahibi olma imkânı
Ulaşımda özgürlük: Araç sahibi olabilme
Yılda en az bir tatil yapabilme
Haftada birkaç kez dışarıda yemek yiyebilme
Kültürel ve sosyal etkinliklere aktif katılım
Eğitim, sağlık ve kişisel gelişime yatırım yapabilme
Bu unsurların ekonomik karşılıkları dikkate alınarak, asgari ücret ve emekli maaşlarının yeniden şekillendirilmesi öneriliyor.
Yalnızca çalışanlar değil, emekliler de bu endeksin kapsamına dâhil edilmeli. Çünkü uzmanlara göre emekli maaşları hâlen temel yaşam giderlerini karşılamaktan uzak. Mevcut zam sistemleri (TÜFE’ye endeksli artışlar) alım gücünü korumaya yetmiyor. Oysa emekli de konut sahibi olmak, sosyal hayata katılmak ve huzurlu yaşlanmak istiyor.
“İnsani Yaşam Endeksi” maaşı yalnızca yeni bir gelir modeli değil; aynı zamanda sosyal adaletin yeniden tanımı olarak görülüyor. Açlık ve yoksulluk kavramlarının ötesine geçen bu öneri, devletin vatandaşına sunduğu yaşam standardını yükseltmeyi hedefliyor. Ekonomistler, bu endeksin uygulanabilirliği tartışılsa da, ahlaki ve insani değerler açısından güçlü bir zemin oluşturduğunu belirtiyor.
Mevduat ve yatırım fonlarındaki stopaj oranları, Resmi Gazete’de yayımlanan yeni karar ile artırıldı. Vadeli mevduat hesapları ve yatırım fonlarına uygulanan vergi kesintileri yükselirken, yatırımcıların net faiz gelirlerinde belirgin düşüşler yaşanacak. Yeni düzenlemeye göre, 6 aya kadar vadeli mevduatlarda stopaj oranı yüzde 15’ten yüzde 17,5’e çıktı. 1 yıla kadar vadeli hesaplarda ise bu oran yüzde 12’den […]
İş Bankası, SGK emeklilerine yönelik Temmuz 2025 kampanyasıyla dikkat çekiyor. Maaşını İş Bankası’na taşıyan veya mevcut promosyon süresi dolan emeklilere, maaş tutarına göre 6.250 TL’den başlayan ve 21.000 TL’ye kadar varan nakit destek sunuluyor. Banka, bu promosyonu kredi kartı ve fatura ödeme talimatlarına özel ekstra puanlarla da güçlendiriyor. Kampanya dört farklı maaş dilimine göre kademeli […]
Yapı Kredi Bankası, müşterilerine yönelik finansal rahatlama sağlayacak yepyeni bir kredi kampanyasını duyurdu. Banka, acil nakit ihtiyacı olanlara 3 ay erteleme imkanıyla 100.000 TL’ye kadar ihtiyaç kredisi sunuyor. Bu kampanya, özellikle içinde bulunduğumuz ekonomik koşullarda ödeme zorluğu çekebilecek kişilere büyük bir esneklik ve nefes alma alanı sağlıyor. Finansal Yükü Hafifleten Erteleme Fırsatı Yapı Kredi’nin sunduğu […]
Garanti BBVA, nakit ihtiyacı olanlara yönelik cazip bir kampanya başlattı. Banka, müşterilerine 21.000 TL’ye kadar anında ihtiyaç kredisi ödemesi yapacağını duyurarak, finansal rahatlama arayışında olanlara önemli bir çözüm sunuyor. Bu kampanya, beklenmedik harcamalar, borç kapatma veya kişisel ihtiyaçlar için hızlı ve kolay bir finansman arayanlar için ideal bir seçenek olarak öne çıkıyor. Hızlı ve Kolay […]
Halkbank, emeklilerin yüzünü güldürecek yeni bir ihtiyaç kredisi kampanyası başlattı. Banka, emekli müşterilerine maaşlarının tam 10 katına kadar kredi çekme imkanı sunarak, acil nakit ihtiyaçlarını karşılama ve finansal rahatlama sağlama konusunda önemli bir adım attı. Bu özel kampanya, emeklilerin bayram öncesi ve sonrasında oluşabilecek harcamalarını kolaylıkla yönetmelerine olanak tanıyor. Neden Önemli? Emekliler için sunulan bu […]
Vakıfbank ve Halkbank hesap sahipleri için heyecan verici bir gelişme yaşandı. İki büyük kamu bankası tarafından yapılan son duyuruya göre, müşterilere 19000 TL ödenecek. Üstelik bu tutar, kolayca erişilebilecek 19000 TL nakit avans başvurusu üzerinden sağlanacak. Gerek bireysel harcamalar, gerekse ani finansal ihtiyaçlar için hazırlanan bu destek paketi, büyük ilgi görmeye başladı. Vakıfbank ve Halkbank […]
